Ενότητα 2.6: Ανάγνωση
Εισαγωγή
Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, όπως οι πλημμύρες, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, το λιώσιμο των πάγων, οι πυρκαγιές και οι ξηρασίες, σχετίζονται κατά βάση με το νερό. Εκτός από την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, η βιώσιμη διαχείριση των υδάτων αποτελεί κεντρικό παράγοντα για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κοινωνιών και των οικοσυστημάτων. Ωστόσο, με βάση τις τρέχουσες κλιματικές προβλέψεις, η εξασφάλιση του νερού που υπάρχει στα αποθέματα για τον παγκόσμιο πληθυσμό που θα φτάσει τα 10 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050 θα αποτελέσει σημαντική πρόκληση. Παρακολουθήστε το παρακάτω βίντεο από την Irish Water για να μάθετε περισσότερα:
Our Changing Climate and Conservation ¦ The Story of Water ¦ Irish Water
Μαθησιακά αποτελέσματα
· Θα αντιληφθείτε την αξία της εξοικονόμησης του νερού
· Θα μάθετε πρακτικούς τρόπους εξοικονόμησης νερού στο σχολείο σας.
Η αξία της εξοικονόμησης του νερού
Το πόσιμο γλυκό νερό είναι ένας πόρος περιορισμένος. Πολλοί/-ές πιστεύουν ότι τα αποθέματα νερού είναι ανεξάντλητα, ωστόσο ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Μόνο το 2% του αποθέματος γλυκού νερού της Γης είναι «κλειδωμένο» σε παγόβουνα και παγετώνες, ενώ το 97,5% του νερού της Γης είναι αλμυρό νερό. Συνεπώς, το γλυκό νερό από το οποίο εξαρτόμαστε και είναι ένας απαραίτητος φυσικός πόρος για κάθε μορφή ζωής, είναι ελάχιστο.
Όμως, δεν χρησιμοποιούμε το νερό μόνο για κατανάλωση. Πλένουμε και καθαρίζουμε με αυτό και το εκμεταλλευόμαστε για την παραγωγή προϊόντων, από ρούχα μέχρι τρόφιμα. Η φυτική παραγωγή, συμπεριλαμβανομένων των ζωοτροφών και των βιοκαυσίμων, επιβαρύνει σε μεγάλο βαθμό τα αποθέματα γλυκού νερού. Όσο ο πληθυσμός συνεχίζει να πολλαπλασιάζεται, οι απαιτήσεις για τους πολύτιμους υδάτινους πόρους θα αυξάνονται. Υπάρχουν πολλές επιλογές για την αποδοτικότερη χρήση του νερού, οι οποίες δεν υποβαθμίζουν το επίπεδο των υπηρεσιών.
Τέλος, το νερό που χρησιμοποιούμε υποβάλλεται σε επεξεργασία, η οποία απαιτεί ενέργεια και ενέχει οικονομικό κόστος. Μειώνοντας την ποσότητα του νερού που χρησιμοποιούμε, αποφεύγουμε τη σπατάλη επιπλέον ενέργειας και εξοικονομούμε χρήματα.
Τρόποι εξοικονόμησης νερού
Η έρευνα της Waterwise δείχνει ότι κάθε σχολείο μπορεί να εξοικονομεί έως και 3.100 λίτρα νερού κάθε μέρα, με δράσεις όπως:
Δημιουργία μιας ομάδας εκπαίδευσης και δράσης
Η συνεχής και επιτυχής εξοικονόμηση νερού απαιτεί ένα συνεκτικό, μακροπρόθεσμο σχέδιο δράσης για το νερό, με σαφώς καθορισμένους και εφικτούς στόχους. Αυτό επιτυγχάνεται καλύτερα με τη συμμετοχή ολόκληρης της σχολικής κοινότητας, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, των εκπαιδευτικών, των διευθυντών/-τριών, των μελών του προσωπικού, των γονέων και της τοπικής κοινότητας. Με αυτόν τον τρόπο οι αλλαγές που πραγματοποιούνται ελέγχονται και αξιολογούνται, οι συμμετέχοντες/-ουσες είναι πιο αφοσιωμένοι/-ες και ενθουσιώδεις και είναι σε θέση να γιορτάσουν την επιτυχία του σχεδίου. Η ομάδα μπορεί να κάνει τις εξής ενέργειες:
· Ανάγνωση και έλεγχος του υδρομετρητή του σχολείου με τη συμμετοχή των μαθητών/-τριών, αν είναι εφικτό. Με αυτόν τον τρόπο υπολογίζεται η ποσότητα του νερού που καταναλώνεται με την πάροδο του χρόνου.
· Τακτικός έλεγχος για διαρροές και βρύσες με διαρροή.
· Ενημέρωση των παιδιών και της κοινότητας για το νερό σε όλο τον κόσμο, για το πόσο χρησιμοποιούμε και για το πώς το νερό υφίσταται επεξεργασία προκειμένου να είναι κατάλληλο για χρήση.
· Ενημέρωση των παιδιών και της κοινότητας σχετικά με τα προϊόντα που δεν πρέπει να πετιούνται στις τουαλέτες και τους νεροχύτες, όπως υγρά μαντηλάκια, λίπη, λάδια, μπατονέτες κ.λπ.
Στην ιστοσελίδα Wateraid.org υπάρχουν πολλοί αξιόλογοι πόροι για την εκπαίδευση των παιδιών σχετικά με το νερό.
Κατανάλωση, πλύσιμο και χρήση τουαλέτας
Κατά βάση, το νερό χρησιμοποιείται για κατανάλωση, πλύσιμο και χρήση στην τουαλέτα. Συνήθως δεν αναλογιζόμαστε την ποσότητα νερού που χρησιμοποιούμε μέσα στη μέρα. Στην πραγματικότητα, η μέση ημερήσια ποσότητα χρήσης νερού ανά άτομο είναι περίπου 100 λίτρα την ημέρα. Ο αριθμός αυτός μπορεί να μειωθεί με τους εξής τρόπους:
· Η χρήση μόνο επαναχρησιμοποιήσιμων μπουκαλιών νερού και η εγκατάσταση ψυκτών νερού σε διάφορα σημεία του σχολείου επιτρέπει στα παιδιά να γεμίζουν και να πίνουν ανάλογα με τις ανάγκες τους, μειώνοντας τα απορρίμματα (και συμβάλλοντας στη μείωση της χρήσης του πλαστικού).
· Η μετάβαση σε οικολογικές βρύσες ή η χρήση εξαεριστήρων μπορεί να μειώσει την κατανάλωση νερού κατά πάνω από 50% χωρίς να υποβαθμίζεται η ποιότητα.
· Αλλαγή των υφιστάμενων βρυσών με βρύσες που ελέγχονται από αισθητήρες ή που λειτουργούν με πίεση και σβήνουν αυτόματα.
· Εγκατάσταση καζανακιών χαμηλής κατανάλωσης ή τοποθέτηση δοχείων εκτόπισης νερού στα καζανάκια, με σκοπό τη μείωση της χρήσης νερού.
· Αγορά ταπών και λεκανών πλυσίματος για όλες τις αίθουσες διδασκαλίας, ώστε να καθαρίζεται ο καλλιτεχνικός εξοπλισμός χωρίς οι βρύσες να τρέχουν συνεχώς.
Χρήση νερού στο κυλικείο και κατά τον καθαρισμό
Θα πρέπει όλοι/-ες να συμμετέχουν στο πρόγραμμα εξοικονόμησης νερού του σχολείου, συμπεριλαμβανομένων των μελών του προσωπικού τροφοδοσίας και καθαρισμού. Ορισμένοι τρόποι μείωσης της χρήσης νερού από αυτές τις δραστηριότητες είναι οι εξής:
· Ζητήστε από το κυλικείο να μειώσει τη χρήση νερού κατά την προετοιμασία του φαγητού, πλένοντας τα λαχανικά στον νεροχύτη και όχι κάτω από βρύσες πλήρους ροής.
· Ζητήστε από τους καθαριστές/-τριες να σκουπίζουν και να πλένουν τα δάπεδα μόνο όταν είναι απαραίτητο.
· Αγοράστε συσκευές χαμηλής κατανάλωσης νερού, όπως πλυντήρια πιάτων, και βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιούνται με το μέγιστο δυνατό φορτίο.
Ανακύκλωση νερού
Ενώ η εξοικονόμηση νερού είναι σημαντική, η ανακύκλωση του βρόχινου νερού για χρήση σε περιπτώσεις που δεν απαιτείται επεξεργασμένο νερό, εξοικονομεί επίσης ενέργεια και χρήματα. Ορισμένοι τρόποι ανακύκλωσης είναι οι εξής:
· Εγκατάσταση δοχείων συλλογής βρόχινου νερό για το πότισμα του κήπου ή ακόμη και για χρήση στο καζανάκι της τουαλέτας.
· Ανακατεύθυνση των λυμάτων από τους νεροχύτες στα καζανάκια της τουαλέτας.