Ünite 1 - Disfaji
1.2.4. Uyarı Protokolü
Uyarı protokolü neden gereklidir?
Avrupa Disfaji Çalışması Grubu tarafından yürütülen çalışmalara göre:
• Disfaji teşhisi konan bireylerin %36'ya kadarı başkalarıyla yemek yemekten kaçındığını ve bunun da artan sosyal izolasyonla sonuçlandığını bildiriyor.
• Teşhislerinden bu yana, %41'i yemek yemeden önce kaygılarında bir artış olduğunu bildiriyor.
• %55'i yaşam kalitelerinin bozulduğuna inanıyor.
Bütün bunlar bağımlılıkta bir artışa ve ayrıca bireysel ve tıbbi bakım ve kurumsallaşmanın daha fazla ağırlığına yol açmaktadır.
Disfaji durumundan şüphelenildiğinde ne yapmalı ve hangi doktora gitmelisiniz?
Disfaji semptomları bir şeyler yiyip içtikten hemen sonra veya sonraki 15-30 dakika içinde ortaya çıkabilir. Bu göstergelerden biri veya birkaçı tanı sürecinde tekrar tekrar tanınmalı ve tanımlanmalıdır.
Disfaji belirtilerinin tespit edilmesi veya şüphelenilmesi durumunda, uyarı protokolü aşağıdaki gibi olacaktır:
● Birinci basamak hekiminizi bilgilendirin. Bu uzman, semptomların ön değerlendirmesini yapmaktan ve bireyin bu durumu ilerletme riski altında olup olmadığını değerlendirmekten sorumludur. Ayrıca, herhangi bir belirti fark etmesi veya güçlü bir şüphesi olması durumunda, bireyleri SAĞLIK sistemi içindeki uygun uzmana sevk etmekten de sorumludur.
● İşletmenin veya derneğin sağlık personelinin, sağlık hizmeti olup olmadığına dikkat edilmelidir. Merkez, disfaji taraması, tespiti, teşhisi ve tedavisi için merkezin eylem protokolünü uygulayacak doktorları, hemşireleri ve konuşma terapistlerini bilgilendirmelidir.
● Sağlık profesyonelleri tarafından verilen talimatlara uymak hayati önem taşımaktadır. Bunlar, tüm şüphelerinizi, sorularınızı çözmekten ve ihtiyacınız olan gerçek ve doğru bilgileri size sağlamaktan sorumlu olacaktır. Sorulan soruları cevaplayamamanız durumunda, sizi cevaplayabilecek başka bir sağlık uzmanına sevk edebilecek en nitelikli bireylerdir. İnternette veya sosyal ağlarda bilgi aramak, doğru olmayabileceği ve hatta bireyin sağlığı için tehlikeli olabileceği için her zaman önerilmez. Tanıdan sonra, disfaji durumuna neden olan patoloji ilerledikçe semptom da ilerlediğinden, beslenmenin güvenli ve etkili bir süreç olduğunu garanti etmek için periyodik değerlendirmeler yapılmaktadır.
MERKEZLERDE DİSFAJİ İÇİN UYARI PROTOKOLLERİ
Bir profesyonel, şüpheli disfaji alarm işareti/işaretleri için bir uyarı aldığında, aşağıdaki adımları izlemelidir:
● Uzman, belirtilen uyarının mevcut olup olmadığını belirlemek için önümüzdeki üç gün boyunca alımlar (gıda-içecek) sırasında merkezde bulunacaktır.
● Bireyin beslenmesine dahil olan profesyoneller ve aile üyeleri, bu semptomların varlığı konusunda referans rakamla bilgilendirilecektir. Ayrıca, en yaygın uyarı göstergelerinin bir hatırlatıcısı olarak hizmet edecektir.
● Profesyonel,
tüm ekibin durumdan haberdar olması için merkezin olay defterine bir not
yazacaktır. Önümüzdeki beş gün içinde, uzmanlar denetimin onayını verir.
(Source: obtained from Canva Pro)
5 gün içinde tekrarlayan disfaji belirtileri veya semptomları bulunmazsa, beslenmeler her zamanki gibi devam eder. Merkezde uzman bir profesyonelin bulunup bulunmadığına bağlı olarak, sürveyans döneminde bir veya daha fazla disfaji göstergesi keşfedilirse aşağıdaki gibi ilerlenmektedir.
Merkezde doku değerlendirme testleri yapacak uzman profesyoneller yoksa;
Profesyonel muayene ve doku / kıvamlaştırma talimatları için aile veya merkez aracılığıyla bireyi bir aile hekimine sevk eder. Test yapılana kadar normalden daha uygun bir doku seviyesine sahip dokular (katılar ve sıvılar) kullanılır.
Merkezde doku değerlendirme testleri yapmak için uzman profesyoneller varsa;
● Durumu analiz etmek ve yapılacak teste karar vermek
● Doku ve kıvamlaştırma için kurallar geliştirilir
● Oluşturulan yeni beslenme kuralları hakkında merkezin profesyonelleri ve ailes bilgilendirilir
● Ekipteki herkesin bundan haberdar olması için vaka olay defterine eklenir.
● Kullanıcının klinik / beslenme dosyası ve açıklayıcı gıda belgeleri değiştirilir.