Κεφάλαιο 1 - Δυσφαγία
Μάθημα 1.1 Δυσφαγία
1.1.2 Δυσφαγία
Η δυσφαγία είναι μια διαταραχή που προκαλεί δυσκολία ή αίσθηση δυσκολίας στην κατάποση ορισμένων τροφών, υγρών, φαρμάκων ή σάλιου.
Μπορεί να αφορά τη στοματική κοιλότητα, τον φάρυγγα, τον οισοφάγο ή το γαστροοισοφαγικό σύστημα και μπορεί να κυμαίνεται από δυσκολία στην απογλώττιση (τη συντονισμένη, ενεργητική διαδικασία διέλευσης τροφής και υγρών από τη στοματική κοιλότητα στον στοματοφάρυγγα και παρακάτω) έως την παθητική διέλευση του περιεχομένου από τον στοματοφάρυγγα μέσω του οισοφάγου και στο στομάχι.
Άλλες επιπλοκές κατάποσης.
-
Οδυνοφαγία, που συχνά συγχέεται με τη δυσφαγία, ορίζεται ως πόνος κατά την κατάποση. Και τα δύο αυτά συμπτώματα υποδηλώνουν μια ανωμαλία -είτε καλοήθη είτε κακοήθη- που πρέπει να διερευνηθεί και να αξιολογηθεί περαιτέρω.
-
Πρεσβυφαγία είναι ο ιατρικός όρος για τις αλλαγές στην κατάποση των κατά τα άλλα υγιών ηλικιωμένων. Παρόλο που οι αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία θέτουν τους ηλικιωμένους σε κίνδυνο προβλημάτων κατάποσης, η κατάποση ενός ηλικιωμένου δεν είναι απαραίτητα μια καταπόνηση, αλλά υπάρχουν συγκεκριμένες αλλαγές που μπορούν να κάνουν την κατάποση πιο δύσκολη.
Ορισμένες αλλαγές που επηρεάζουν την κατάποση με τη γήρανση μπορεί να είναι εμφανείς- για παράδειγμα, η έλλειψη δοντιών ή η οδοντοστοιχία μπορεί να δυσχεραίνει τη μάσηση. Άλλες αλλαγές δεν είναι τόσο εύκολο να γίνουν αντιληπτές, όπως οι αλλαγές στους μύες και τους ιστούς. Στην πραγματικότητα, οι μυϊκές ίνες μειώνονται σε μέγεθος και δύναμη, που αναφέρεται ως σαρκοπενία, οδηγώντας στην επιβράδυνση της πίεσης που παράγεται κατά την κατάποση. Οι ηλικιωμένοι συχνά μαθαίνουν να προσαρμόζονται με επιτυχία σε αυτές τις φυσιολογικές αλλαγές σε πρώιμα στάδια. Ωστόσο, με την πάροδο της ηλικίας, η κατάποση μπορεί να επιδεινωθεί πέρα από την αντισταθμιστική ικανότητα των ασθενών, παρουσιάζοντας τελικά δυσφαγία.
Ταξινόμηση δυσφαγίας:
-
Φαρυγγική δυσφαγία. Δυσκολία ή δυσφορία που προκύπτει κατά τη διαδικασία της κατάποσης, από τη στιγμή που το φαγητό ή το ποτό φτάνει στο στόμα και σχηματίζεται το κομμάτι, μέχρι να ανοίξει ο άνω οισοφαγικός σφιγκτήρας. Περιλαμβάνει διαταραχές στοματικής, φαρυγγικής, λαρυγγικής και ανώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα προέλευσης και αντιπροσωπεύει σχεδόν το 80% της διαγνωσμένης δυσφαγίας. Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως τις πρώτες στιγμές μετά την έναρξη της κατάποσης, αν και μπορεί επίσης να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια, μετά ή λίγα λεπτά μετά την κατάποση. Μερικές φορές μπορεί να περάσουν απαρατήρητα, δίνοντας αφορμή για σιωπηλές αναρροφήσεις.
-
Οισοφαγική δυσφαγία. Δυσκολία ή δυσφορία που προκύπτει κατά τη διαδικασία της κατάποσης, από τη στιγμή που η τροφή ή το ποτό περνάει από τον ανώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα μέχρι να φτάσει στο στομάχι. Οι κυριότερες οισοφαγικές αλλοιώσεις προκύπτουν από αποφρακτικές βλάβες, κινητικές διαταραχές του άνω οισοφάγου, του οισοφαγικού συστήματος, του κάτω σφιγκτήρα ή της καρδίας. Τα συµπτώµατα εµφανίζονται συνήθως αρκετά δευτερόλεπτα µετά την κατάποση και αναφέρονται χαρακτηριστικά στην οπισθοστερνική και ακόµη και στην αυχενική περιοχή. Αντιπροσωπεύει το 20% των διαγνωσμένων δυσφαγιών.
Άλλες ταξινομήσεις μπορούν επίσης να γίνουν σύμφωνα με:
-
Την αιτία: οργανική ή λειτουργική
-
Την σύσταση: οξεία ή προοδευτική
-
Τη διάρκεια: παροδική ή μόνιμη
-
Την υφή: δυσφαγία σε στερεά, δυσφαγία σε υγρά ή δυσφαγία σε μικτές υφές
Βίντεο:
Φυσιολογική κατάποση και δυσφαγία:
Ανάλυση της δυσφαγίας:
Πρόγραμμα INDEED: https://www.youtube.com/watch?v=Z5FmfFOD5g0