Ενότητα 2.3: Ανάγνωση
Εισαγωγή
Σύμφωνα με τις στατιστικές του ΟΟΣΑ, το 2020, κάθε κάτοικος της ΕΕ παρήγαγε το απίστευτο ποσό των 500,4 κιλών αποβλήτων. Καθίσταται λοιπόν προφανής η ανάγκη αλλαγής των συνηθειών μας όσον αφορά τα απορρίμματα. Αν το σχολείο σας μπορεί να μειώσει την ποσότητα των απορριμμάτων που παράγει και να υιοθετήσει πρακτικές ανακύκλωσης, οι ενέργειές σας δεν θα έχουν απλώς θετικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο αλλά θα ωφελήσουν μακροπρόθεσμα και τους μαθητές/-τριές σας.Άρνηση, μείωση, επαναχρησιμοποίηση, επαναξιοποίηση και ανακύκλωση: οι 5 βασικές αρχές (Big 5), που αν ακολουθήσουν τα σχολεία, θα συμβάλλουν στην:
· Μείωση των απαιτήσεων σε φυσικούς πόρους
· Μείωση της ανάγκης για χώρους υγειονομικής ταφής απορριμμάτων
· Εξοικονόμηση ενέργειας και στον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής
· Εξοικονόμηση χρημάτων για το σχολείο
Η μείωση των απορριμμάτων πρέπει να καταστεί μια γενική προσέγγιση του σχολείου, επομένως απαιτείται η συμμετοχή όλων, δηλαδή των διευθυντών/-τριών, των εκπαιδευτικών, των μελών του προσωπικού, μαθητών/-τριών και καθαριστών/-τριών. Ο περιορισμός των αποβλήτων (άρνηση, μείωση, επαναχρησιμοποίηση και επαναξιοποίηση) θα πρέπει να πραγματοποιείται πριν από το διαχωρισμό των αποβλήτων που προορίζονται για ανακύκλωση. Οι δραστηριότητες αυτές έχουν σημαντικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή. Η ανακύκλωση 1 τόνου χαρτιού εκτύπωσης, για παράδειγμα, μπορεί να συμβάλει στην προστασία 24 δέντρων.
Μαθησιακά αποτελέσματα: Ολοκληρώνοντας την υποενότητα θα μάθετε
· τρόπους συμμετοχής όλου του σχολείου στις Big 5
· τρόπους μείωσης, επαναχρησιμοποίησης και επαναξιοποίησης υλικών στα σχολεία
· τρόπους βελτιστοποίησης της ανακύκλωσης από τα σχολεία
Συμμετοχή ολόκληρου του σχολείου στην εκπαίδευση μαθητών/-τριών και εκπαιδευτικών
Διδάσκοντας στους μαθητές/-τριες τη σημασία της ανακύκλωσης, τους/τις εμπνέουμε να σκεφτούν το πόσο επηρεάζουν οι προσωπικές τους ενέργειες τον πλανήτη και το περιβάλλον του μέλλοντος. Η συστηματική ανακύκλωση στα σχολεία έχει ως αποτέλεσμα να την υιοθετούν τα παιδιά ως συνήθεια και στην ενήλικη ζωή τους. Έτσι οι μαθητές/-τριες ανακυκλώνουν τακτικά στην καθημερινή τους ζωή, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση των αποβλήτων που παράγουν στο σπίτι τους. Διαβάστε αυτό το άρθρο για τη συνεισφορά των παιδιών στην ανακύκλωση στην Ελλάδα: https://www.walktheglobalwalk.eu/it/news/1139-Schools-in-Greece-share-their-ideas-of-recycling-and-upcycling
Θα πρέπει να ενθαρρύνετε τα παιδιά να συμμετάσχουν στις προσπάθειες ανακύκλωσης του σχολείου σας. Υπάρχουν αμέτρητες επιλογές για να κάνετε ενδιαφέρουσα την καλλιέργεια της περιβαλλοντικής συνείδησης, από το κυνήγι θησαυρού για τον εντοπισμό ανακυκλώσιμων υλικών μέχρι την πρόκληση να φέρουν οι μαθητές/-τριες ένα γεύμα που δεν παράγει απορρίμματα. Τα παιδιά συνήθως δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ενθουσιασμό για την περιβαλλοντική εκπαίδευση, παρότι οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν πάντα την κατάλληλη κατάρτιση προκειμένου να επιμορφώσουν τους μαθητές/-τριες σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Ως εκ τούτου, η εκπαίδευση των μελών του προσωπικού σχετικά με τα περιβαλλοντικά ζητήματα και τις αιτίες που τα προκαλούν είναι πολύ σημαντική και διευκολύνει την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών προβλημάτων, όπως τα απόβλητα, ενώ θα έχει και θετικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο.
Αρνηθείτε ό,τι δεν χρειάζεστε
Αρνηθείτε, σημαίνει απλά να πείτε ΟΧΙ. Η άρνηση προϊόντων είναι ο βασικός τρόπος για να περιορίσουμε τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και να μειώσουμε τα απόβλητα. Η υπερκατανάλωση και η υπερβολική παραγωγή έχουν οδηγήσει σε μια πληθώρα εύχρηστων, αναλώσιμων προϊόντων μίας χρήσης που κατασκευάζονται από πλαστικό και απελευθερώνουν αέρια του θερμοκηπίου όπως και τοξίνες, τόσο κατά την παραγωγή όσο και κατά την απόρριψή τους. Θα πρέπει να ωθήσουμε τους κατασκευαστές/-τριες να σταματήσουν την παραγωγή προϊόντων τα οποία:
· Παράγονται με μεθόδους που είναι επιβλαβείς για το περιβάλλον.
· Δεν κατασκευάζονται από ανακυκλωμένα υλικά.
· Προορίζονται για μία ή για βραχυπρόθεσμη χρήση και στη συνέχεια απορρίπτονται.
· Είναι κακής ποιότητας, χαλάνε εύκολα και δεν μπορούν να επιδιορθωθούν.
· Περιέχουν επιβλαβείς τοξίνες.
Αρνούμενοι/-ες να αγοράσουμε τέτοια προϊόντα δείχνουμε στους κατασκευαστές/-τριες ότι πρέπει να σταματήσουν να τα παράγουν. Οφείλουμε να αναλάβουμε δράση στα σπίτια και τα σχολεία μας λέγοντας όχι στην αγορά τέτοιου είδους προϊόντων και αναζητώντας καλύτερες εναλλακτικές λύσεις. Ορισμένες μικρές αλλαγές που μπορείτε να κάνετε προς αυτή την κατεύθυνση είναι οι εξής:
· Μην αγοράζετε πράγματα που δεν χρειάζεστε πραγματικά.
· Μην αγοράζετε πράγματα με περιττά υλικά συσκευασίας (π.χ. ξεχωριστά τυλιγμένα αντικείμενα όπως σνακ).
· Μην αγοράζετε κακής ποιότητας είδη μίας χρήσης ή βραχυχρόνιας χρήσης, όπως:
o Στυλό - αγοράζετε πάντα επαναχρησιμοποιήσιμα στυλό με ανταλλακτικά
o Χάρακες - προσπαθήστε να αγοράσετε μεταλλικούς χάρακες που διαρκούν περισσότερο
o Ψαλίδια - προσπαθήστε να αγοράσετε ψαλίδια που δεν περιέχουν πλαστικό.
· Μην αγοράζετε γόμες με βάση το πλαστικό αλλά το φυσικό καουτσούκ.
· Μην αγοράζετε υλικά καθαρισμού και αναλώσιμα για την τάξη, τα οποία περιέχουν τοξίνες. Αντίθετα επιλέξτε μη τοξικά, φυσικά προϊόντα καθαρισμού, κόλλες και χρώματα για την τάξη
· Μην αγοράζετε πολλά μικρά μεμονωμένα αντικείμενα, όπως δοχεία μπογιάς με περιττές συσκευασίες. Επιλέξτε μεγάλες συσκευασίες και επαναχρησιμοποιήστε μικρότερα ανακυκλωμένα δοχεία
· Μην αντικαθιστάτε σπασμένα ή παλιά αντικείμενα με καινούργια χωρίς να προσπαθήσετε να τα επισκευάσετε ή να τα ανακατασκευάσετε
· Μην αγοράζετε υλικά που έχουν υπερβολικά έξοδα αποστολής και συσκευασίας. Προτιμήστε τα τοπικά καταστήματα
Ορισμένες από αυτές τις αλλαγές συνεπάγονται την επανεξέταση εκ βάθρων των συστημάτων προμηθειών των σχολείων. Τα σχολεία μπορούν να αξιοποιήσουν περισσότερες τοπικές ευκαιρίες αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο προμηθεύονται νέα υλικά, ιδίως επιλέγοντας τοπικά παραγόμενα κρέατα, λαχανικά και άλλα τρόφιμα. Αυτό θα μειώσει τις εκπομπές αερίων κατά την παραγωγή και τη μεταφορά, ενώ θα προσφέρει ευκαιρίες μάθησης και συνεργασίας για τα παιδιά, καθώς θα μπορούν να μάθουν από πού προέρχεται το φαγητό τους, να επισκεφθούν τους τοπικούς/-ές παραγωγούς και να ακολουθήσουν τη διαδρομή του φαγητού μέχρι να φτάσει στο πιάτο τους. Μπορείτε να διαβάσετε για το σχετικό πλαίσιο της ΕΕ «Από το αγρόκτημα στο πιρούνι» στη διεύθυνση: https://www.farm-europe.eu/news/eu-school-food-procurement-schemes/
Μείωση, επαναχρησιμοποίηση, επαναχρησιμοποίηση
Μείωση είναι ο περιορισμός των αποβλήτων που παράγουμε. Αυτό επιτυγχάνεται καταρχήν με την αποφυγή των περιττών αγορών και στη συνέχεια με την επαναχρησιμοποίηση ή την επαναχρησιμοποίηση των υλικών για έναν νέο σκοπό, μέχρι την ανακύκλωσή τους.
Ποιοι είναι οι διαφορετικοί τύποι αποβλήτων στα σχολεία;
Έχοντας επίγνωση των διαφόρων τύπων αποβλήτων που παράγονται σε ένα σχολείο, θα είστε σε θέση να κατανοήσετε καλύτερα πώς να τα μειώσετε. Ακολουθούν οι τέσσερις πιο συνηθισμένοι τύποι αποβλήτων που παράγουν τα σχολεία:
· Χαρτί
· Πλαστικό
· Φαγητό
· Ηλεκτρονικές συσκευές
Μείωση, επαναχρησιμοποίηση και επαναχρησιμοποίηση: Χαρτί

Το χαρτί είναι η βασική κατηγορία απορριμμάτων στον τομέα της εκπαίδευσης, καθώς αντιπροσωπεύει τουλάχιστον το ένα τέταρτο του συνόλου των απορριμμάτων των σχολείων. Παρόλο που η χρήση του χαρτιού στο σχολείο είναι ευλόγως αναγκαία, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η πλειονότητά του μπορεί να ανακυκλωθεί.
Ο βασικός τρόπος για να μειώσετε και να ανακυκλώσετε αποτελεσματικότερα το χαρτί στο σχολείο σας είναι να εμπλέξετε άμεσα τα μέλη του προσωπικού και τα παιδιά. Τα παιδιά μπορούν να αναλάβουν ευθύνες όπως η παρακολούθηση των κάδων χαρτιού, το άδειασμα των κάδων ανακύκλωσης χαρτιού στην τάξη και η δημιουργία μέσων, όπως αφίσες, που υπενθυμίζουν στους συμμαθητές/-τριές τους και στους/στις εκπαιδευτικούς την ανάγκη ελάττωσης της χρήσης χαρτιού. Ορισμένες ακόμα ιδέες είναι οι εξής:
Μείωση:
· Πριν από κάθε εκτύπωση, σκεφτείτε αν πραγματικά χρειάζεται να εκτυπωθεί η εργασία. Μια από τις ευκολότερες αλλαγές που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τα απορρίμματα χαρτιού είναι να αντικαταστήσετε ορισμένα από τα έντυπα σας με ψηφιακά αρχεία.
· Βγάλτε μόνο ασπρόμαυρες φωτοτυπίες διπλής όψης.
· Να επικοινωνείτε με τους γονείς μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή του σχολικού ιστολογίου αντί να στέλνετε μεμονωμένες επιστολές μέσω των παιδιών.
· Όπου είναι δυνατόν, προωθήστε τη χρήση ανακυκλωμένου χαρτιού, ιδίως για τις φωτοτυπίες.
· Να επικοινωνείτε με τα μέλη του προσωπικού μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ενδοδικτύου ή αναρτήστε ανακοινώσεις στον πίνακα ανακοινώσεων του προσωπικού.
· Χρησιμοποιήστε επαναχρησιμοποιήσιμους φακέλους για την αλληλογραφία μεταξύ των γραφείων.
· Όταν είναι αναγκαίο, εκτυπώστε τις σχολικές εγκυκλίους σε χαρτιά Α5, μειώνοντας έτσι την υπερβολική χρήση του χαρτιού και των εκτυπωτών.
· Επαναχρησιμοποιήστε τα βιβλία όταν είναι δυνατόν.
Επαναχρησιμοποίηση και επαναχρησιμοποίηση:
· Ορίστε ένα συρτάρι για τα άχρηστα χαρτιά, τα οποία μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν για πρόχειρα σχέδια, σημειώσεις, τεστ ορθογραφίας και άλλα. Αν οι μαθητές/-τριες έχουν ένα κομμάτι χαρτί που δεν έχει χρησιμοποιηθεί στην πίσω πλευρά, βάλτε το σε αυτό το συρτάρι για να το ξαναχρησιμοποιήσουν.
· Ορίστε επίσης ένα ειδικό συρτάρι για το χρωματιστό ή κομμένο χαρτί, προκειμένου αυτό να χρησιμοποιηθεί για έργα τέχνης και χειροτεχνίες.
· Ενθαρρύνετε τα παιδιά να φέρνουν ανακυκλωμένο χαρτόνι, όπως συσκευασίες δημητριακών κ.λπ. για τις χειροτεχνίες τους.
Μείωση, επαναχρησιμοποίηση και επαναχρησιμοποίηση: Πλαστικό
Είτε πρόκειται για πλαστικά καλαμάκια κολλημένα σε κουτιά γάλακτος είτε για σακούλες που τυλίγουν τα γεύματα, τα πλαστικά απόβλητα των σχολείων αποτελούν τεράστιο πρόβλημα. Φαίνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτών των αποβλήτων προέρχεται από τα σνακ και τα γεύματα, ωστόσο υπάρχουν τρόποι για τη μείωσή τους.
Μείωση:
· Μειώστε την ποσότητα του πλαστικού που φτάνει στο σχολείο μέσω των σνακ και των μεσημεριανών, ενθαρρύνοντας τα παιδιά και τους γονείς να αποφεύγουν τις συσκευασίες μίας χρήσης, χρησιμοποιώντας επαναχρησιμοποιήσιμα τάπερ και τσάντες φαγητού.
· Καταργήστε τα μπουκάλια νερού μίας χρήσης. Προτρέψτε τα παιδιά να φέρνουν το δικό τους επαναχρησιμοποιήσιμο μπουκάλι νερό και εγκαταστήστε ψύκτες για αναπλήρωση καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας.
· Μην παρέχετε τις σως σε πλαστικά ατομικά φακελάκια στην καντίνα αλλά σε μεγάλα επαναχρησιμοποιήσιμα δοχεία.
· Συνεργαστείτε με το κυλικείο του σχολείου για να αποτρέψετε την αγορά τροφίμων που είναι τυλιγμένα σε πλαστικό ανά τεμάχιο και αναζητήστε εναλλακτικά προϊόντα.
· Μη χρησιμοποιείτε πλαστικά καλαμάκια ή μαχαιροπήρουνα στο κυλικείο.
· Επιλέξτε ποτήρια και πιάτα πολλαπλών χρήσεων για τα πάρτι της τάξης.
· Μειώστε την πλαστικοποίηση όπου είναι δυνατόν, χρησιμοποιώντας αντ’ αυτού επαναχρησιμοποιήσιμες πλαστικές διαφάνειες.

Επαναχρησιμοποίηση και επαναχρησιμοποίηση:
· Η επαναχρησιμοποίηση υλικών στην τάξη για κάτι δημιουργικό είναι ένας πολύ καλός και εύκολος τρόπος να δείξετε στους μαθητές/-τριες πώς να ελαττώνουν τα απορρίμματα. Τα επαναχρησιμοποιημένα υλικά μπορούν να αποτελέσουν σπουδαία έργα τέχνης για την τάξη σας και να τονώσουν τη δημιουργικότητα των παιδιών. Οι μαθητές/-τριές σας μπορούν να καθαρίσουν πλαστικά μπουκάλια νερού για να φτιάξουν βάζα ή μολυβοθήκες, να φτιάξουν γλυπτά ή ακόμη και τα δικά τους μουσικά όργανα.
· Κάποιες συσκευασίες μπορούν να φυλαχθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν για άλλους σκοπούς. Αντί να αγοράζετε καινούρια αναλώσιμα για την τάξη μπορείτε να φτιάξετε τα δικά σας. Για παράδειγμα, τα κουτιά αυγών μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποθήκευση αντικειμένων τέχνης και χειροτεχνίας, ένα δοχείο γιαουρτιού μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση για κηρομπογιές, ή τα δοχεία σαπουνιού για τα χέρια ως διανεμητές (dispensers) μπογιάς για να αποφεύγετε τις διαρροές.
Στο παρακάτω άρθρο δείτε πώς μια Τσέχα καλλιτέχνιδα μετατρέπει το πλαστικό σε όμορφα γλυπτά (1.27)
Μείωση, επαναχρησιμοποίηση και επαναχρησιμοποίηση: Φαγητό
Στα σχολεία της Ευρώπης, κατά μέσο όρο, το 1/4 του γεύματος ενός παιδιού πετιέται στα σκουπίδια. Μια μελέτη στην Αγγλία έδειξε ότι σε ένα σχολικό έτος 40 εβδομάδων, μόνο στα δημοτικά σχολεία σπαταλήθηκαν 55.408 τόνοι τροφίμων. Το φαγητό στα σχολεία πετιέται κυρίως κατά τη διάρκεια του μεσημεριανού γεύματος, με ορισμένα είδη να έχουν μείνει ανέγγιχτα. Τι μπορούν όμως να κάνουν τα σχολεία; Ακολουθούν μερικές ιδέες τόσο για τους/τις εκπαιδευτικούς όσο και για τους μαθητές/-τριες, ώστε να συμβάλλουν στη μείωση της σπατάλης τροφίμων, ευαισθητοποιώντας παράλληλα την ευρύτερη κοινότητα επί του ζητήματος.
Μείωση:
· Ελέγξτε το σχολικό κυλικείο για να αποτρέψετε τη σπατάλη τροφίμων:
o Πόσα τρόφιμα πετιούνται στα σκουπίδια;
o Γιατί τα τρόφιμα πετιούνται στα σκουπίδια;
- Υπάρχουν αρκετές επιλογές για τα παιδιά ώστε να επιλέγουν τα τρόφιμα που τους αρέσουν και που θα τρώνε;
- Απολαμβάνουν το φαγητό;
- Είναι το μέγεθος των μερίδων κατάλληλο;
- Προετοιμάζονται ποσότητες ανάλογες των παιδιών που προσέρχονται κάθε μέρα;
· Εάν τα παιδιά δεν μπορούν να τελειώσουν το γεύμα τους, σκεφτείτε να διαθέτετε τάπερ για να παίρνουν ό,τι έμεινε στο σπίτι.
· Εξετάστε το ενδεχόμενο να καθιερώσετε περισσότερο χρόνο για τα γεύματα, ώστε τα παιδιά να έχουν αρκετό χρόνο για να τελειώσουν το γεύμα τους.
· Χρησιμοποιήστε τα διάφορα μαθήματα στο σχολείο για να ευαισθητοποιήσετε τους μαθητές/-τριες σχετικά με τη σπατάλη τροφίμων. Την ώρα των μαθηματικών, δημιουργήστε γραφήματα σχετικά με τα απορρίμματα τροφίμων του σχολείου, ενώ στις φυσικές επιστήμες μπορείτε να μελετήσετε τον τρόπο με τον οποίο τα τρόφιμα σαπίζουν στις χωματερές και να μάθετε για τον κύκλο ζωής των σπόρων από το φυτό στο κομπόστ.
Επαναχρησιμοποίηση και επαναχρησιμοποίηση:
· Φτιάξτε ένα καλάθι δωρεάν τροφίμων/μια τράπεζα τροφίμων για να χαρίζετε τρόφιμα που δεν έχουν ανοιχτεί σε κοινωνικά ευάλωτα άτομα. Έτσι θα δείξετε παράλληλα στα παιδιά έναν τρόπο για να προσφέρουν στην κοινότητά τους.
· Δημιουργήστε με τον καθηγητή/-τρια καλλιτεχνικών σας αφίσες για τη σπατάλη τροφίμων και κρεμάστε τις στο κυλικείο. Γνωρίζατε ότι μπορείτε να φτιάξετε σπιτικές βαφές υφασμάτων από παντζάρια, καρότα, κόκκινο λάχανο, φλούδες κρεμμυδιών, φλούδες εσπεριδοειδών και σπανάκι;
· Η κομποστοποίηση είναι ένας πολύ καλός τρόπος διαχείρισης των απορριμμάτων στα σχολεία. Προτού δημιουργήσετε το σύστημα κομποστοποίησης, καλό θα ήταν να διεξάγετε έναν έλεγχο αποβλήτων. Αυτό θα σας διευκολύνει να υπολογίσετε τα είδη των φαγητών που απορρίπτονται αλλά και τις ποσότητές τους. Έτσι θα έχετε τις απαιτούμενες πληροφορίες για να λάβετε καλύτερες αποφάσεις σχετικά με τον τύπο του συστήματος κομποστοποίησης που θα πρέπει να επιλέξετε. Θα μπορούσατε επίσης να χρησιμοποιήσετε το σύστημα κομποστοποίησης του σχολείου σας ως πηγή μάθησης για τα έντομα, την κηπουρική και τα απόβλητα τροφίμων.
Μείωση, επαναχρησιμοποίηση και επαναχρησιμοποίηση: Ηλεκτρονικές συσκευές
Σύμφωνα με το Global E-waste Monitor 2020 του ΟΗΕ, το 2019 παρήχθησαν παγκοσμίως 53,6 εκατομμύρια μετρικοί τόνοι (Mt) ηλεκτρονικών αποβλήτων, αριθμός ρεκόρ, αυξημένος κατά 21% σε μόλις πέντε χρόνια. Τα ηλεκτρονικά απόβλητα θεωρούνται ορισμένα εκ των πλέον επικίνδυνων αποβλήτων. Τα περισσότερα σχολεία χρησιμοποιούν ηλεκτρονικές συσκευές, όπως οθόνες υπολογιστών ή εκτυπωτές. Σύμφωνα με τους κανονισμούς της ΕΕ για τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) του 2013, ο ηλεκτρικός εξοπλισμός, όπως οι παλιοί υπολογιστές, θα πρέπει να απορρίπτεται με σωστό τρόπο. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι κάθε εξοπλισμός ανακυκλώνεται, αντί να καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής.
Ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός των σχολείων παράγει πολλά απόβλητα. Για παράδειγμα, οι εκτυπωτές χρησιμοποιούν μελανοδοχεία, τα οποία, όταν αδειάσουν, συνήθως καταλήγουν σε χωματερές, με σοβαρές συνέπειες για το περιβάλλον. Αυτά τα πλαστικά δοχεία μελάνης, τα οποία μπορεί να χρειαστούν έως και 1.000 χρόνια για να αποσυντεθούν, εξακολουθούν να περιέχουν κάποια ίχνη μελάνης και μολύνουν συχνά το υπέδαφος.
Μείωση:
· Μεγιστοποίηση της διάρκειας ζωής των ηλεκτρικών συσκευών και μείωση της ανάγκης για πιο συχνές αγορές μέσω της αγοράς συσκευών καλής ποιότητας που λειτουργούν για πολλά χρόνια.
· Μείωση της ανάγκης αγοράς νέων μελανοδοχείων, τόνερ και χαρτιού, περιορίζοντας τη χρήση του ηλεκτρικού εξοπλισμού, όπως οι εκτυπωτές.
· Παράταση διάρκειας της ζωής των συσκευών μέσω της κατάλληλης προστασίας και συντήρησης.
Επαναχρησιμοποίηση και επαναχρησιμοποίηση:
· Πολλές εταιρείες διατηρούν συνήθως τις συσκευές για 3-5 χρόνια μόνο, κυρίως λόγω προβλημάτων υποστήριξης λογισμικού. Αυτό σημαίνει ότι πολλές λειτουργικές συσκευές δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν, αλλά μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν από ειδικούς και να αποκτήσουν μια δεύτερη ζωή, π.χ. σε σχολεία ή φιλανθρωπικά ιδρύματα.
· Πολλές ηλεκτρικές συσκευές καταλήγουν να μην χρησιμοποιούνται ή να απορρίπτονται, ενώ μπορούν να επιδιορθωθούν. Επομένως, οι συσκευές θα πρέπει να συντηρούνται και να ρυθμίζονται κατάλληλα, ώστε να επιδιορθώνονται όταν χαλάσουν και να μην απορρίπτονται.
· Εξαρτήματα όπως τα μελανοδοχεία μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν και να αναπληρωθούν αντί να αγοράζονται καινούργια και, στο τέλος, θα πρέπει πάντα να ανακυκλώνονται.
Διαβάστε το ακόλουθο άρθρο για ένα καινοτόμο σχολείο στο Βέλγιο https://aware-eit.eu/2020/12/15/e-waste-recycling-school-kid-heroes-in-the-making/
Ανακύκλωση
Όταν, μετά την άρνηση, τη μείωση, την επαναχρησιμοποίηση και την επαναχρησιμοποιηθούν, τα αντικείμενα φτάνουν τελικά στο τέλος της ζωής τους, προσπαθούμε να τα ανακυκλώσουμε.
Κάδοι ανακύκλωσης
Πολλά σχολεία χρησιμοποιούν σήμερα κάδους ανακύκλωσης για να ενθαρρύνουν τα παιδιά να απορρίπτουν εκεί τα ανακυκλώσιμα απορρίμματά τους. Αυτοί οι κάδοι ανακύκλωσης θα πρέπει να φέρουν σαφή σήμανση και να είναι προσβάσιμοι εντός και εκτός του σχολείου. Προκειμένου να ενθαρρύνετε τη χρήση αυτών των κάδων, μπορείτε να ζητήσετε από τους μαθητές/-τριες να σχεδιάσουν τις δικές τους ετικέτες ανακύκλωσης που θα τους/τις διευκολύνουν να κατανοούν πού θα πρέπει να τοποθετούν τα απορρίμματά τους. Τα παιδιά μπορούν επίσης να δημιουργήσουν τις δικές τους αφίσες ως πρόσθετη υπενθύμιση.
Ανταλλαγές και δωρεές
Η δωρεά βιβλίων που δεν χρησιμοποιείτε πια σε φιλανθρωπικούς οργανισμούς, η διοργάνωση ενός παζαριού σχολικών μεταχειρισμένων βιβλίων ή η δημιουργία μιας ομάδας ανταλλαγής βιβλίων είναι δράσεις που υποστηρίζουν την αξία της ανακύκλωσης. Καταστήστε ευκολότερη τη δωρεάν και την ανταλλαγή μεταχειρισμένων πραγμάτων μεταξύ των μαθητών/-τριών και των οικογενειών τους. Θα μπορούσατε ακόμη και να «ιδρύσετε» ένα κατάστημα ανταλλαγών!
Στο τέλος της χρονιάς δωρίστε σε μια τοπική οργάνωση τυχόν σχολικά είδη ή εξοπλισμό που δεν είναι απαραίτητα ή περισσεύουν, αντί να τα πετάξετε.